Śmieciom i odpadom mówimy nie
Jednym z najważniejszych problemów współczesnego świata jest ochrona naturalnego środowiska. Człowiek, żyjący początkowo w symbiozie z przyrodą, wraz z rozwojem nauki i techniki zaczął ją przekształcać. Postępująca degradacja przyrody spowodowała, iż w drugiej połowie dwudziestego wieku podjęte zostały kompleksowe działania mające na celu ochronę środowiska. Tym samym przyczyniono się w sposób pośredni do ochrony samego człowieka.
Podstawą tej działalności powinno być wychowanie ogółu społeczeństwa, które należy rozpoczynać od najmłodszej generacji.
Umiejętność właściwego współżycia ludzi z przyrodą należy „zaszczepiać” dzieciom od najmłodszych lat. Aby jednak były one przekonane o konieczności ochrony przyrody, szanowały i doceniały ją muszą ją poznawać. Nie można jednak poprzestawać na podawaniu czystej wiedzy. Sama naukowa nazwa jest tylko suchym słowem.
Edukacja ekologiczna to: formowanie wiedzy, a także rozwijanie wrażliwości oraz chęci działania na rzecz kształtowania i ochrony środowiska.
Aktualnie narasta konieczność przewartościowania postaw człowieka względem przyrody. Dlatego istotną rolę w tym zakresie może spełniać spójny system edukacji i wychowania środowiskowego dzieci, młodzieży i dorosłych.
Selektywna Zbiórka
Produkujemy coraz więcej odpadów. Jest to cywilizacyjny uboczny aspekt naszego życia. Musimy mądrze i rozsądnie z tym problemem sobie poradzić, aby nie powodować degradacji naszego środowiska. Odpady, które wszyscy wytwarzamy, ich selekcja, zbiórka stały się problemem globalnym, naszym wspólnym, który wymaga poparcia społecznego. Stąd właśnie to wspólne działanie jest celem ochrony środowiska, w którym żyjemy. są konieczne dla naszego własnego dobra i bezpieczeństwa.
Niestety często okazuje się, iż nie każdy zdaje sobie sprawę z tego problemu, nie każdy też wie jak postępować aby włączyć się i uczestniczyć w systemie selektywnej zbiórki odpadów oraz jak stosować się do zasad jej funkcjonowania.
Nie jest to rzecz trudna, ale wymaga minimalnego zaangażowania i wyrobienia pewnego nawyku wprowadzonego w codzienne życie. Najlepszym rozwiązaniem jest rozpoczęcie segregacji odpadów już w naszych domach i mieszkaniach.
Selektywna zbiórka odpadów umożliwia ograniczenie ilości śmieci jakie trafiają na składowiska oraz umożliwia odzyskanie surowców wtórnych.
Korzyści jakie płyną ze zbiórki odpadów to czyste miejsca, w których obracamy się i żyjemy, lepszy wizerunek oraz estetyka naszej okolicy oraz ograniczona eksploatacji zasobów naturalnych jak również uzyskanie oszczędności finansowych zbierającego odpady i organizatora zbiórki.
Aby selektywna zbiórka przyniosła wymierne efekty konieczne jest poważne potraktowanie tematu. Przedsięwzięcie to, obok nieocenionych korzyści ekologicznych, niesie ze sobą znaczne oszczędności ekonomiczne.
Zmniejszenie ilości odpadów trafiających na składowisko komunalne
W wyniku dobrze funkcjonującej selektywnej zbiórki odpadów komunalnych żywotność składowiska wydłuża się nawet o 50 - 60%. Jest to wskaźnik bardzo znaczący, biorąc pod uwagę, że koszty budowy nowych składowisk są bardzo wysokie i ciągle rosną.
Zmniejszenie szkodliwości odpadów trafiających na składowisko komunalne
Selektywna zbiórka powinna obejmować również odpady tzw. niebezpieczne. Powoduje to m.in. znaczne zmniejszenie toksyczności odpadów komunalnych trafiających na składowisko. Obniża koszty jego eksploatacji oraz zmniejsza negatywny wpływ na środowisko. Posegregowane odpady niebezpieczne muszą jednak mieć zapewniony odbiór i być poddane unieszkodliwianiu (np. akumulatory, oleje, rtęciówki).
Pozyskanie surowców wtórnych
Korzyści wynikających z pozyskania i przetwarzania surowców wtórnych nie trzeba chyba uzasadniać. Warto jednak zwrócić uwagę na parę ważnych elementów.
- Selektywna zbiórka jest źródłem surowców, których ponowne przetworzenie wymaga najczęściej dużo mniejszych nakładów (energii, surowców itd.) niż w przypadku produkcji wykorzystującej surowce pierwotne. W szczególności ogromną rolę mają tu odpady opakowaniowe.
- Dzięki wykorzystaniu surowców wtórnych zmniejsza się zanieczyszczenie środowiska. Dobrym przykładem może tu być makulatura. Przy jej zastosowaniu do produkcji papieru, zużycie energii zmniejsza się średnio 2,5-krotnie, zużycie wody w procesie produkcyjnym o około 60%, zanieczyszczenia powietrza o około 75%, toksycznych ścieków papierniczych o około 35%. Ograniczona zostaje także wycinka drzew.
- Dzięki wykorzystaniu surowców wtórnych zmniejsza się udział surowców pierwotnych w produkcji, co stanowi ich oszczędność i nie wpływa na degradację krajobrazu.
Selektywna zbiórka odpadów opiera się głównie na:
- Zbiórce surowców wtórnych do przeznaczonych specjalnie na ten cel pojemników, worków, paczek itp.
- Zbiórce odpadów "niebezpiecznych", w zależności od rodzaju, do specjalnych pojemników, wyznaczonych punktów w gminie, punktów utylizacji itp.
- Sortowaniu i przeładunku zebranych surowców wtórnych.
- Transportu surowców wtórnych i odpadów "niebezpiecznych" do odbiorcy (producenta) lub miejsca utylizacji.
Najczęściej występującym przy selektywnej zbiórce problemem jest zanieczyszczenie surowców wtórnych innego rodzaju odpadami. Mieszkańcy często z niedoinformowania, niezrozumienia lub po prostu lenistwa, wrzucają swoje odpady do nieodpowiednich pojemników. Dlatego niezbędne jest prowadzenie odpowiedniej edukacji i informacji o celach i metodach zbiórki. Mimo wszystko, konieczne jest w większości przypadków sortowanie wyselekcjonowanych i zebranych surowców w specjalnie do tego celu przeznaczonej sortowni.
Obecne technologie nie pozwalają na odzysk lub przetworzenie wszystkich rodzajów odpadów. Dlatego ważne jest by w pojemnikach i workach do segregacji znalazły się odpady, które można poddać recyklingowi.
Oto kilka uwag dotyczących segregacji odpadów:
Papier
co uzyskujemy:
- odzyskując papier z makulatury chronimy lasy
- ograniczenie zużycia energii, wody i zanieczyszczenia powietrza
- zmniejszenie ilości odpadów na składowiskach
wyprodukowania 1 tony papieru powoduje ścięcie 17 drzew. z 100 ton makulatury można wytworzyć 90 ton papieru
Szkło
co uzyskujemy:
- odzyskując szkło tylko z 1 butelki można zaoszczędzić tyle energii ile zużyłaby 100W żarówka świecąca bez przerwy przez 4 godziny
szkło nie ulega rozkładowi, możne natomiast być przetwarzane nieograniczoną ilość razy
Aluminium
co uzyskujemy:
- odzyskując aluminium ze złomu oszczędzamy 95% energii potrzebnej do wyprodukowania aluminium z rudy boksytu
- recykling aluminium to 95% mniej zanieczyszczeń doprowadzanych do powietrza i 97% do wody
w Szwecji 91% puszek poddawanych jest recyklingowi, produkcja aluminium pobiera bardzo dużo energii: na wyprodukowanie 1kg aluminium potrzeba tyle samo energii ile na wyprodukowanie 20kg chleba
Tworzywa sztuczne
co uzyskujemy:
- poddając tworzywa sztuczne powtórnemu przerobowi oszczędzamy węgiel, ropę naftową
- ograniczenie zużycia energii elektrycznej
butelka plastikowa rozkłada się 500lat
Każdy z Nas powinien pracować nad tym, aby ograniczyć ilość powstających odpadów. Wyrzucanie śmieci czy nawet segregacja nie jest rozwiązaniem. Najlepiej zagospodarowane odpady to takie odpady, które w ogóle nie powstają. Zapobiegać powstawaniu odpadów możemy w domu, a nawet trochę wcześniej, bo już w trakcie robienia zakupów. Wybieramy towary porządnie opakowane lecz nie koniecznie w dużą ilość opakowań. Możemy wybrać towary w opakowaniach wielokrotnego użytku.
Poza odpadami przemysłowymi i komunalnymi wyróżnia się odpady niebezpieczne. Odpady niebezpieczne to takie, które ze względu na swoje pochodzenie, skład chemiczny, biologiczny, inne właściwości i okoliczności stanowią zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi oraz środowiska. Są one wytwarzane głównie w procesach technologicznych w przemyśle, rolnictwie i przetwórstwie rolnym, gospodarce komunalnej, transporcie, służbie zdrowia, itp. Odpady niebezpieczne mogą być unieszkodliwiane w specjalnych instalacjach lub składowane jedynie na specjalnych składowiskach, które muszą spełniać wszystkie warunki przewidziane dla odpadów niebezpiecznych.
Na co dzień w naszych domach mamy również do czynienia z odpadami niebezpiecznymi. Do najczęstszych należą: żarówki rtęciowe, halogenowe, neonówki, oleje, smary, baterie, akumulatory, termometry, lekarstwa, lakiery, farby.