5 sierpnia zakończyła się XIV edycja Festiwalu Dziedzictwa Kresów - wielowątkowego wydarzenia nawiązującego do dawnych Kresów Rzeczpospolitej, organizowanego przez Gminę Lubaczów i Samorząd Województwa Podkarpackiego.
Przez 11 dni w Lubaczowie, Cieszanowie, Gorajcu, Oleszycach, Horyńcu-Zdroju, Podlesiu, Jarosławiu, Przemyślu, Rzeszowie i Niemirowie (Ukraina) odbywały się liczne wydarzenia w ramach Festiwalu Dziedzictwa Kresów. Miały one na celu kultywowanie pamięci o dawnych Kresach Rzeczpospolitej, zintegrowanie środowisk kresowych, oraz promocję gminy Lubaczów i ziemi lubaczowskiej.
Zwieńczeniem tych wyjątkowych dni, bogatych w wystawy, prelekcje, wykłady i koncerty był Finał Festiwalu, który odbył się 5 sierpnia na błoniach przy Kresowej Osadzie w Baszni Dolnej. Tego dnia na placu festiwalowym nie brakowało atrakcji kulinarnych, artystycznych i muzycznych.
Tradycyjnie zostały rozstrzygnięte dwa konkursy kulinarne „Kresowe Jadło” oraz „Najlepsza potrawa regionalna na bazie miodu”, które każdego roku cieszą się ogromnym zainteresowaniem. Celem konkursów było kultywowanie tradycji kulinarnych Kresów Wschodnich, upowszechnienie starych, kresowych potraw kulinarnych, ocalenie od zapomnienia tradycyjnej kuchni regionalnej oraz promocja miodów lubaczowskich i podkarpackich. Gwiazdą kulinarną tegorocznego Festiwalu był Tomasz Jakubiak kucharz i dziennikarz kulinarny, który jednocześnie pełnił funkcję przewodniczącego komisji oceniającej w konkursie „Kresowe Jadło”.
Ponadto podczas Festiwalu Dziedzictwa Kresów po raz pierwszy swoje święto obchodziły proziaki - placki mączne z dodatkiem sody oczyszczonej. Choć w Podkarpackiem mają udokumentowaną tradycję wyrobu od ponad 150 lat, to dla wielu turystów ich smak aż do niedzieli finałowej był wielką tajemnicą. Na tą okazję na placu festiwalowym stanęła prawdziwa – chociaż na kółkach – 2,5 tonowa kuchnia z kafli i metalowym blatem, na której Marek Kiełtyka ze swoją ekipą, jeden z najciekawszych piekarzy młodego pokolenia, piekł proziaki. Następnie z różnymi dodatkami tj. miód, dżem, konfitury, masło czosnkowe i ziołowe i sery trafiały w ręce festiwalowiczów. Nie zabrakło również degustacji placków z różnymi sosami przygotowanymi przez Tomasza Jakubiaka. I Święto Podkarpackiego Proziaka było zatem wehikułem czasu do lat, gdzie zamiast pieczywa królowały proziaki.
Jednym z wydarzeń towarzyszących były targi pn. „Rodzinne Smaki Podkarpacia”, podczas, których swoje produkty prezentowało 23 wystawców z całego województwa podkarpackiego. W trakcie spotkania rodzinnych firm i producentów żywności można było nabyć dżemy, miody, syropy, nalewki, różnego rodzaju słodkości, herbaty oraz wędliny i ryby.
Podczas Festiwalu nie mogło zabraknąć również węgierskich, słowackich i ukraińskich namiotów biesiadnych. To właśnie w nich przedstawiciele gmin partnerskich częstowali turystów swoimi tradycyjnymi potrawami.
Turyści, którzy niedzielne popołudnie postanowili spędzić w Baszni Dolnej nie powinni narzekać na nudę. Dostępne były pokazy rękodzielnicze, pokazy astronomiczne, stoisko antykwaryczne z oryginalnymi kartami pocztowymi z lat 1895 – 1939 r. oraz różne gry i zabawy dla najmłodszych. Oprócz kulinariów na turystów czekała również wspaniała muzyka w wykonaniu „Zespołu Pieśni i Tańca Kresy”, Zespołu Folk-Rockowego „Redlin”, Rzeszowskiej Kapeli Podwórkowej Cianto, Zespołu Vinancan.
Muzyczną gwiazdą tegorocznego Festiwalu Dziedzictwa Kresów był Krzysztof Cugowski z zespołem.
Patronat honorowy nad tegoroczną edycją Festiwalu Dziedzictwa Kresów sprawowali: Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Marek Kuchciński, Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Stanisław Karczewski, Wojewoda Podkarpacki Ewa Leniart, Marszałek Województwa Podkarpackiego Władysław Ortyl, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowe Centrum Kultury.
Ogromne przedsięwzięcie, bardzo bogaty w wydarzenia program nie miałoby miejsca gdyby nie praca wielu osób. W tym miejscu składamy serdeczne podziękowania wszystkim zaangażowanym w organizację tegorocznego Festiwalu Dziedzictwa Kresów.
Na kolejną XV edycję Festiwalu Dziedzictwa Kresów zapraszamy za rok.
